Sinds de corona-uitbraak is dit spel enorm populair geworden, terwijl het toch al in 2008 is uitgebracht. Ik heb het over Pandemic, het coöperatieve spel waarin jij met je medespelers uitbraken van ziekten, die de wereld overgaan, proberen te genezen. Heeft de populariteit alleen met het toepasselijke thema te maken, of is gewoon een goed spel dat nu pas echt ontdekt wordt? Je leest het in deze Pandemic review.
Het verhaal
Samen met je teamleden reis je over de hele wereld om infecties aan te pakken, terwijl je op zoek gaat naar ingrediënten voor medicijnen. Om te slagen, moet je intensief samenwerken en de specialismen van de individuele teamleden efficiënt benutten. De klok tikt door als uitbraken en epidemieën zich steeds verder verspreiden en de plagen een nieuwe impuls geven.
Iedereen vaccineren
In Pandemic zijn de spelers leden van een ziektebestrijdingsteam. Het spel speelt zich af in de hedendaagse wereld. Wel een wereld zonder Zoom, want de teamleden moeten nog steeds fysiek bij elkaar zien te komen om kennis te delen, maar dat terzijde. Het speelbord is een grote blauwe kaart van de wereld met verschillende steden die zijn uitgelicht. Het doet gelijk denken aan Risk, al houdt daar de verdere vergelijking gelijk op. Overal op de wereld breken er ziekten uit. In totaal zijn er vier verschillende ziekten waar jij met je medespelers medicijnen voor moet ontwikkelen. In de tussentijd verplaatsen jullie je over de wereld en proberen jullie de ziekten in te dammen (of zelfs compleet uit te roeien) zodat de schade beperkt blijft. De vormgeving van het spel is niet spectaculair, maar wel effectief. Het spelmateriaal en kleurgebruik is vooral duidelijk. Het spel ziet er verder niet eng of dreigend uit, waardoor het geschikt is als familiespel. Het pandemiethema is in ieder geval goed in het spel verwerkt.
Het spel bestaat in totaal uit 118 kaarten en 115 speelstukken. Dit lijkt veel, maar het spel is binnen 5 minuten opgezet. Het speelbord gaat op tafel, Iedere speler krijgt een unieke karakterkaart, de bijbehorende pion gaat op de het speelbord, iedere speler begint met een aantal startkaarten, de overige speelkaarten worden geschud en als stapel op het bord neergelegd, hetzelfde geldt voor de infectiekaarten, hierna worden er een aantal infectiekaarten getrokken om de startposities van de ziektes de bepalen en daarna kan het spel beginnen.
Alleen samen krijgen wij Pandemic onder controle
In Pandemic moet je met alle spelers samenwerken om medicijnen te ontwikkelen en uitbraken te voorkomen voordat vier dodelijke ziektes de mensheid vergiftigen. Het is dus een coöperatief spel waarbij alle spelers samen winnen of verliezen. Je wint het spel op het moment dat alle vier de medicijnen voor de verschillende ziekten zijn ontdekt (in plaats van een medicijn ontdekken mag je ook een ziekte compleet uitroeien). Je verliest het spel als:
- Er 8 uitbraken hebben plaatsgevonden
- Er niet voldoende infectieblokjes meer over zijn om te plaatsen
- De speelkaarten op zijn
In het spel zijn twee type kaarten, speelkaarten en infectiekaarten. Het spel wordt gespeeld door het trekken van deze kaarten. De speelkaarten (zoals de naam al aangeeft) gebruik je om te spelen. Deze kaarten hou je in de hand tot een maximum van 7. Op iedere kaart staat een kleur en een stad. Op iedere infectiekaart staat ook een kleur en een stad, maar deze kaarten worden gebruikt om aan te geven in welke steden er een nieuwe infectieblokje geplaatst moet worden op het bord. Bij iedere getrokken infectiekaart verspreidt de ziekte zich dus steeds verder.
Het spel wordt beurtelings gespeeld en iedere speler mag maximaal vier van de onderstaande acties in zijn/haar beurt uitvoeren.
- Naar een aangrenzende stad verplaatsen
- Naar een stad verplaatsen waarvan je de speelkaart in je hand hebt (deze kaart moet je vervolgens afleggen)
- Naar een stad naar keuze verplaatsen als je in een stad staat waar je de kaart van in je hand hebt (deze kaart moet je vervolgens afleggen)
- Naar een onderzoeksstation naar keuze verplaatsen als je in een stad staat met een onderzoeksstation
- Een onderzoeksstation bouwen als je in een stad staat waar je de kaart van in je hand hebt (deze kaart moet je vervolgens afleggen)
- Een infectieblokje verwijderen in de stad waar je staat
- Een speelkaart van de stad waarin je je bevindt aan een andere speler geven (of ontvangen) wanneer beide spelers in dezelfde stad staan
- Een medicijn ontdekken wanneer je in een stad staat met een onderzoeksstation en je vijf kaarten in de kleur van de betreffende ziekte in je hand hebt
Naast deze acht acties heeft iedere speler ook unieke eigenschappen of acties die horen bij de karakterkaart. De arts kan bijvoorbeeld alle infectieblokjes in een stad in één actie verwijderen terwijl de wetenschapper vier (in plaats van vijf) kaarten nodig heeft om een medicijn te ontdekken. Nadat een speler vier acties heeft uitgevoerd trekt hij of zij nieuwe speelkaarten voor in de hand en worden er nieuwe infectiekaarten opengedraaid, waardoor de ziekten zich verder verspreiden. Hierna is de volgende speler aan de beurt.
In het begin verspreiden ziektes zich nog langzaam met één infectieblokje per keer. Ligt er in een stad al een infectieblokje, dan komt er nog eentje bij, met een maximum van drie. Liggen er in een stad al drie blokjes en komt er nog één bij, dan is er sprake van een uitbraak en gaat de verspreiding hard. In dat geval komt er geen vierde blokje bij in de stad, maar ontvangen alle aangrenzende steden een extra blokje. Heeft een aangrenzende stad ook al drie blokjes en komt er door die uitbraak nog één bij, dan ontstaat ook daar een uitbraak en verspreidt de ziekte zich nóg verder. Je doet er dus wijs aan om uitbraken zoveel als mogelijk te voorkomen.
Op deze manier wordt het spel verder gespeeld totdat aan één van de voorwaarde voor winst of verlies is voldaan. Omdat het aantal kaarten en dus het aantal beurten eindig zijn zal je direct volle bak aan de slag moeten om de verspreiding van de ziekten zoveel mogelijk te beperken, of waar mogelijk zelfs gelijk uit te roeien, en gelijktijdig voldoende kaarten bij de juiste speler(s) te krijgen om medicijnen te ontwikkelen. Doe je dit niet, dan zal je merken dat de ziekten zich in korte tijd zo snel verspreiden dat er geen houden meer aan is. Het spel winnen kun je dus met recht een uitdaging noemen.
De regels zijn vrij eenvoudig en passen op zo’n acht A4’tjes. De volledige speluitleg lees je in de spelregels van Pandemic. Als geheugensteun krijgt iedere speler tijdens het spelen een overzichtskaart van de acht acties die je kunt doen. Daarnaast staat op je karakterkaart jouw unieke eigenschappen. Ik ben ongeveer een kwartier bezig geweest om de spelregels te lezen voordat ik aan het eerste potje begon.
Achteraf weet je of je de juiste keuze hebt gemaakt
Wil je Pandemic winnen dan is samenwerken echt essentieel. Ondanks dat iedere speler uiteindelijk zelf bepaalt welke acties hij of zij uitvoert, kun je dit spel gewoon niet winnen als iedere speler zijn eigen plan trekt. Slimme spelers proberen de unieke voordelen van iedere karakter zoveel mogelijk te benutten. Ben je een arts, dan ben je voornamelijk bezig om steden leeg van infectieblokjes te ruimen, terwijl de wetenschapper zich het beste bezig kan houden met het verzamelen van de juiste kaarten om een medicijn te ontwikkelen. Een goede tactiek is daarom ook onontbeerlijk. Je hebt een beperkt aantal beurten, je moet rekening houden met wat er mogelijk kan gebeuren aan het einde van je beurt en je moet goed plannen in welke volgorde je wat wilt gaan doen, en deze keuzes zijn nog behoorlijk lastig. Je kunt een kaart gebruiken om naar die stad te reizen om die van infectieblokjes te ontdoen. Maar je kunt dezelfde kaart ook bewaren om genoeg kaarten te verzamelen voor een medicijn. Je komt er doorgaans pas achteraf, bij het opendraaien van infectiekaarten, achter wat de beste keuze was geweest. Dat maakt het spel ook spannend en uitdagend. Ook geluk speelt een niet te onderschatten rol in Pandemic. Het spel kan door geluk echt een heel stuk makkelijker of juist moeilijker, zo niet onmogelijk, uitpakken. Pak je net de verkeerde infectiekaarten waardoor de ziekten zich te snel uitbreiden, dan is er vaak geen houden meer aan. Gelukkig komt het aantal keren dat je echt zoveel pech hebt niet heel vaak voor, maar het kan wel. Doordat ieder spel de kaarten anders geschud zijn en er andere karakters in het spel zitten is geen spel hetzelfde en wisselt ook de moeilijkheidsgraad. Wat dat betreft is de herspeelbaarheid erg hoog.
Het concept van coöperatief spelen
Je speelt Pandemic met 2 tot en met 4 spelers. Het spel is goed met z’n tweeën te spelen, maar wordt iets moeilijker doordat er minder spelers op het bord zijn en je dus minder makkelijk over de wereld verspreidt. Ook heb je dan dus de beschikking over minder unieke eigenschappen van de karakters. Je zou er met twee spelers ook voor kunnen kiezen om ieder met 2 karakters te spelen en de spelregels voor 4 spelers te volgen. Een potje duurt zo’n drie kwartier en het spel is geschikt vanaf 8 jaar. Door de eenvoudige spelregels, het samen spelen en de familievriendelijke vormgeving is het spel ook goed geschikt voor kinderen. Op voorwaarde dat de kinderen waarmee je speelt wel het concept van een coöperatief spel snappen.
Pandemic een keer proberen voor je deze koopt?
Huur hem dan nu bij de bordspellenbieb.nl®.
Conclusie
Pandemic is een uitstekend spel om de eerste stappen in het coöperatieve genre mee te zetten. De regels zijn eenvoudig, dus je pakt het spel zo op. Ondanks de eenvoudige regels is het spel soms lastig te winnen, een goede samenwerking en tactiek is dan echt nodig. Dit maakt het spel ook zo leuk en uitdagend. Pandemic is niet een spel dat je achter elkaar door blijft spelen, op een gegeven moment ken je het ‘trucje’ wel een beetje of wil je ook eens tégen anderen spelen, in plaats van mét. Maar als je het dan eens in de zoveel tijd er weer bij pakt of met nieuwe mensen speelt, is het direct weer leuk. Gelukkig zijn er wel meerdere uitbreidingen voor het spel verkrijgbaar om het spel meer diepgang te geven. Dit gebrek aan diepgang zorgt er voor dat het voor casual spelers een toegankelijk spel is. En een uitstekende opstap naar de uitbreidingen en andere coöperatieve spellen zoals De Legenden van Andor, Paleo of zelfs Gloomhaven. Maar de ervaren spelers van coöperatieve spellen raken waarschijnlijk snel op het basisspel van Pandemic uitgekeken. Al blijft het ook voor hen leuk om eens in de zoveel tijd met casual spelers mee te doen. Omdat het thema goed in het spel verwerkt is, Pandemic leuk en toegankelijk is voor een brede doelgroep, er meerdere uitbreidingen verkrijgbaar zijn en Pandemic het ideale startspel is voor het coöperatieve genre, noem ik Pandemic met recht een klassieker en heeft Pandemic het label BRDGMZ Essentials. Oftewel, Pandemic mag echt niet in je spellenkast ontbreken!
